Sosyalist Eşitlik Partisi (ABD), 2 Ağustos ile 9 Ağustos tarihleri arasında, iki yılda bir yapılan Yaz Okulu’nu düzenledi. Okula, ABD’deki SEP üyeleri ile Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin (DEUK) tüm şubelerinden ve sempatizan gruplarından delegeler katıldı.

2025 Yaz Okulu’nun konusu, DEUK’un Mayıs 1975’te başlattığı, Rus Devrimi’nin eş lideri ve Dördüncü Enternasyonal’in kurucusu Lev Troçki’nin 20 Ağustos 1940’ta Stalinist ajan Ramón Mercader tarafından suikasta uğramasına ilişkin başlatılan Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal soruşturmasıydı. Soruşturmanın açığa çıkardığı üzere, Stalinist GPU, Troçkist harekete, ABD’deki Sosyalist İşçi Partisi (SWP) de dahil olmak üzere, ajanlarını sistematik olarak sızdırarak suikastı hazırlayıp organize etmişti.

Dünya Sosyalist Web Sitesi (WSWS) bugün SEP (ABD) ve WSWS Uluslararası Yayın Kurulu Başkanı David North tarafından sunulan, okula giriş niteliğindeki raporu yayımlıyor: “Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal’in Troçkist hareketin tarihinde yeri.” WSWS, önümüzdeki haftalarda, okulda verilen tüm konferansların video ve metinlerini yayımlayacak.

Yedi gün süren yaz okulu, Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal soruşturmasını Troçkist hareketin tarihsel yörüngesine yerleştirerek ayrıntılı bir şekilde inceledi. Bu, 29 yoğun konferansla yapıldı ve bu konferansların önemli bir kısmı hareketin yeni üyeleri tarafından verildi. North’un açılış konuşmasında belirttiği gibi, “Önümüzde çok zorlu bir hafta var. Konferanslar tarih, siyaset ve hatta hukukla ilgili çok sayıda konuyu kapsayacak. Ama zorlu ve tehlikeli bir dönemde yaşıyoruz ve nesnel olaylar kadrolarımızdan büyük taleplerde bulunacak.”

Okul, Troçki’nin Sürekli Devrim Teorisi, 1917 Ekim Devrimi’nin stratejik temelleri ve dünya sosyalist devrimi programı üzerine konferanslarla başladı. Bu konferanslar, Ekim Devrimi’ni zafere götüren perspektif, Lenin’in Sovyet devletindeki milliyetçilik ve bürokrasiye karşı “son mücadelesi” ile Sol Muhalefet’in Stalinizme ve “tek ülkede sosyalizm” teorisine karşı mücadelesini birbirine bağlayan sürekliliği ortaya koydular. Buradan hareketle konferanslar, Stalinizmin uluslararası sosyalizmi reddetmesinin çok büyük ve korkunç sonuçlarının izini sürdü. 1926 Britanya genel grevine ve 1925-27 Çin Devrimi’ne ihanet, 1933’te Alman işçi sınıfının feci yenilgisi ve Avrupa’da faşizmin zaferine ve İkinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesine zemin hazırlayan 1930’lardaki İspanya ve Fransa ihanetleri.

Troçkist muhalefetin 1930’ların sonlarına kadar Sovyetler Birliği’nde Stalinist bürokrasiye karşı büyük bir etkiye sahip olduğunu belgeleyen konferans, istisnai önemdeydi.

Okul daha sonra, devrimci Marksist öncüye karşı Stalinistlerin yürüttüğü siyasi soykırım harekâtını inceledi. Moskova Duruşmaları ve 1937-38 Büyük Terörü, Ekim Devrimi’nin hayatta kalan tüm temsilcilerini ortadan kaldırmayı amaçlayan geniş çaplı bir tasfiyenin merkezindeydi. 1935 ile 1940 yılları arasında Sovyetler Birliği’nde siyasi suçlamalarla yaklaşık 2 milyon kişi tutuklandı ve bunlardan 688.503’ü kurşuna dizildi. Binlerce sosyalist işçi ve entelektüel yok edildi: astronomlar, biyologlar, doktorlar, tarihçiler, filozoflar, müzisyenler, yazarlar ve şairler.

Ekim Devrimi’nin eş lideri ve Dördüncü Enternasyonal’in kurucusu Lev Troçki, bu terör harekâtının ana hedefi idi. On yıl süren acımasız zulüm ve –oğlu Lev Sedov da dahil– en yakın çalışma arkadaşlarının çoğunun öldürülmesinden sonra Troçki, 20 Ağustos 1940’ta Meksika’da GPU ajanı Ramón Mercader tarafından suikasta uğradı.

Okulun ikinci yarısında Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal soruşturması ayrıntılı bir şekilde ele alındı. David North giriş konuşmasında, “Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal soruşturmasının başlatılmasıyla birlikte, Troçkist hareket karşıdevrimci bürokrasilere karşı hücuma geçti,” dedi. Stalinizm savunucularının iftiraları, provokasyonları ve yalanlarına karşı başlatılan soruşturma, titizlikle belgelenmiş olgulara dayanarak, ortaya attığı iddiaların doğruluğunu kanıtladı.

Konferanslarda, Troçki suikastından önce Dördüncü Enternasyonal içinde ve çevresinde faaliyet gösteren GPU ajanları ağının faaliyetlerinin soruşturma tarafından ortaya çıkarılması incelendi. Bu ajanlar arasında suikastçı Mercader; en önemli GPU ajanı Mark Zborowski; SWP lideri James Cannon’ın sekreteri Sylvia Callen ve suikast sırasında Troçki’nin sekreterlerinden biri olan ve daha sonra FBI için muhbirlik yapan Joseph Hansen vardı. Zborowski; Erwin Wolf, Ignace Reiss, Sedov ve Rudolf Klement dahil birçok Troçkist önderin öldürülmesinden sorumluydu.

Konferanslarda Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal’deki kritik dönüm noktaları ele alındı: soruşturmanın 1975’te başlatılmasının arka planı; Troçki suikastı komplosunda GPU ajanlarının faaliyetlerini açığa çıkaran önemli belgelerin yayımlanması; SWP lideri Joseph Hansen’ın hem GPU hem de FBI ile yaptığı görüşmelerin kanıtlarının ortaya çıkarılması ve 1977’de Sosyalist Eşitlik Partisi’ni önceleyen İşçiler Birliği’nin üyesi Tom Henehan’ın suikastı uğraması.

Üç konferansta, 1979’da Alan Gelfand tarafından başlatılan Gelfand Davası’nın kökenleri ve gelişimi ayrıntılı olarak anlatıldı. Gelfand, Hansen’ın GPU ve FBI ile olan bağları ve partinin Sylvia Callen’ın GPU ajanı olarak rolünü örtbas etmesi hakkında sorular sorduğu için SWP’den ihraç edilmişti. SWP önderliğinin ve devletin ortaklaşa muhalefetine rağmen Gelfand, hükümeti ajanlarını ifşa etmeye ve partiden uzaklaştırmaya zorlamaya çalışmıştı. Dava sırasında alınan ifadeler, SWP önderliğinin hükümet ajanları tarafından ele geçirildiğine dair reddedilemez kanıtlar sağlamıştı ve duruşma, Callen’ın GPU ajanı olduğunu doğrulayan büyük jüri ifadesinin yayımlanmasıyla sona ermişti.

Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal soruşturması, sadece Stalinist ve emperyalist devletin operasyonlarını değil, aynı zamanda soruşturmayı engelleyip itibarsızlaştırmaya çalışan siyasi güçleri de ifşa etmişti. North’un açılış raporunda açıkladığı gibi:

Dördüncü Enternasyonal’in tarihsel deneyimine, siyasi ilkelerine ve programatik temellerine yönelik ilgi, Uluslararası Komite kadrolarının eğitiminin temelini oluşturuyordu ve bu, Sosyalist İşçi Partisi ve Pablocu Birleşik Sekreterlik içinde hâkim olan kaba pragmatizm, oportünizm ve sinizm atmosferinin tam zıttıydı. … Bu örgütlerin liderleri, Uluslararası Komite’nin ortaya çıkardığı kanıtlar ne kadar mahkûm edici olursa olsun, bunlardan etkilenmediler.

Başlangıcından elli yıl sonra, Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal soruşturması, tarih sınavından geçmiştir. Soruşturmanın sonuçları, Sovyetler Birliği’nin dağıtılmasından sonra yayımlanan belgeler de dahil olmak üzere yeni kanıtlarla doğrulanmış ve güçlendirilmiştir. Bu belgeler, suikast komplosunun kritik önemdeki ayrıntılarını ortaya çıkarmıştır. Örneğin, Meksika’ya koruma görevlisi olarak gönderilen SWP üyesi Robert Sheldon Harte’nin aslında Stalinist bir ajan olduğu açığa çıkmıştır. Son beş yılda, okulda incelenen ek kanıtlar, Sylvia Ageloff’un rolüne yeni bir ışık tuttu. Ageloff’un Ramón Mercader ile ilişkisi Troçki’nin öldürülmesini kolaylaştırmak için kullanılmıştır.

Güvenlik için mücadelenin, mevcut siyasi durumla doğrudan ve yakıcı bir alakası var. SEP’in 2025 Yaz Okulu, Trump’ın Washington D.C. sokaklarına orduyu sevk etmesinden sadece birkaç gün önce sona erdi. Bu, ABD’de faşizan bir diktatörlük kurmak için devam eden komplonun kritik bir aşamasıdır. Demokratik haklara yönelik bu saldırı, Gazze’de devam eden soykırım, ABD-NATO’nun Rusya’ya karşı savaşı ve Çin’e karşı savaş hazırlıklarının yoğunlaşmasıyla birlikte gelişen küresel bir eğilimin parçasıdır. Her ülkede, egemen oligarşi, işçi sınıfının yaşam standartlarını ve haklarını yok etmeyi amaçlayan bir toplumsal karşıdevrim programı izlemektedir.

Aynı zamanda, kapitalizmin derinleşen krizi nedeniyle işçi sınıfı ve gençlik içinde kitlesel bir muhalefet gelişmektedir. Ancak belirleyici olan, önderlik meselesidir. Böyle bir önderliğin inşası, Güvenlik ve Dördüncü Enternasyonal soruşturmasının stratejik dersleri de dahil olmak üzere, sosyalist hareketin tarihinin gündeme getirilmesiyle ayrılmaz bir şekilde bağlantılıdır. Okulda incelenen kanıtlar, Troçki suikastının 85. yıldönümünü anmak ve gerçeği ortaya çıkarmak için verilen mücadelenin siyasi derslerini derinleştirmek amacıyla önümüzdeki aylarda yapılacak konferansların ve toplantıların temelini oluşturacaktır.

Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin tüm okurlarına, önümüzdeki haftalarda yayımlanacak olan SEP 2025 Yaz Okulu konferanslarını, şu anda Amerika Birleşik Devletleri’nde ve dünya genelinde gelişmekte olan siyasi mücadelelere yönelik gerekli hazırlık olarak dikkatle incelemelerini tavsiye ediyoruz.