Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi (DEUK) ile siyasi dayanışma içinde olan Sosyalist Eşitlik Partisi – Dördüncü Enternasyonal, 13-15 Haziran 2025 tarihlerinde Kuruluş Kongresi’ni düzenledi. Partinin resmi kuruluş süreci ağustos ayında tamamlandı. Kongre’ye diğer DEUK şubelerinden tebrik mesajları gönderildi. Bu mesajlar, önümüzdeki günlerde WSWS’de yayımlanacak. İlk olarak, aşağıda, Sosyalist Eşitlik Partisi (ABD) Ulusal Başkanı David North’un mesajını yayımlıyoruz. Partinin web sitesini buradan ziyaret edin.

Sevgili Yoldaşlar,

Sosyalist Eşitlik Partisi’nin Kuruluş Kongresi’nin delegelerine, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Sosyalist Eşitlik Partisi’nin tebriklerini iletmekten büyük onur duyuyorum. Kongreniz, yıllarca süren yoğun ve ilkeli siyasi çalışmanın ürünüdür. Sevgili yoldaşımız Halil Çelik’in Türkiye’de Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin şubesini kurmak için gösterdiği çabalar şimdi meyvesini vermiştir.

Kongreniz, dünya kapitalizminin krizindeki kritik bir noktada düzenleniyor. Sizler bu kongreyi toplarken, ABD emperyalizminin acımasız saldırı köpeği İsrail, İran’a saldırarak Gazze’ye yönelik soykırım saldırısını genişletiyor. Dünya emperyalizminin merkezi ve kapitalist “özgür dünya”nın sözde lideri ABD, askeri-polis diktatörlüğüne dönüştürülüyor. Tüm kapitalist dünya barbarlığa sürükleniyor.

Ancak faşizmdeki habis büyüme, günümüzün siyasi gerçekliğinin sadece bir yönüdür. Küresel sınıf mücadelesinin yükselişi ve devrimci Marksizmin yeniden canlanması da söz konusudur.

Bu son süreç, Kuruluş Kongrenizde ifade buluyor. Bu, uluslararası Troçkist hareketin tarihinde bir kilometre taşıdır. Nesnel olarak, Kongre, Dördüncü Enternasyonal’in çalışmalarının, dünya emperyalizminin şiddetli jeopolitiğinde giderek daha kritik bir yer işgal eden bir ülkeye ve bölgeye yayılmasını temsil etmektedir.

Karadeniz’in ötesinde, İstanbul’un sadece birkaç yüz kilometre kuzeyinde, Ukrayna’da emperyalistlerin kışkırttığı savaş dördüncü yılına girmiş durumda. Türkiye, sekiz ülkeyle sınır komşusu ve bunlardan üçü – Suriye, Irak ve İran – emperyalizm ve onun vekilleri tarafından doğrudan saldırıya uğramıştır. Üç Güney Kafkas komşusu –Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan– ise ABD emperyalizmi ve müttefiklerinin Rusya ve Çin’e karşı savaş hazırlıkları nedeniyle yoğun çatışmaların yaşandığı bölgelerdir.

Türk kapitalist sınıfı, Yunanistan ile her an topyekûn bir savaşa dönüşebilecek ebedi çatışmasının yanı sıra, bölgedeki tüm çatışmalara derinlemesine bulaşmıştır. Bizans İmparatorluğu döneminde Konstantinopolis, “medeniyetler kavşağı” olarak biliniyordu. Günümüz dünyasında ise Ankara, uluslararası kapitalist kriz ve kaosun başlıca kavşak noktalarından biridir.

Ama emperyalist çıkarların bölgedeki önemli bir polis gücü olan Türk burjuvazisinin rolüne karşı, küresel sınıf mücadelesinde önemli bir güç olarak ortaya çıkan ve giderek güçlenen işçi sınıfı durmaktadır. Sanayileşme ve kentleşmenin birleşimi, Türkiye’de proletaryanın devasa büyümesine yol açmıştır. Sosyalist Eşitlik Partisi’ni işte bu kuvvetli toplumsal gücün içinde inşa edeceksiniz.

1975’ten bu yana, Türkiye’de kentsel alanlarda yaşayan nüfus yüzde 40’tan yüzde 80’e çıkmış durumda. İstanbul’un nüfusu beş kat, Ankara’nın nüfusu üç kat, İzmir’in nüfusu dört kat arttı. 1975’te Antalya’nın nüfusu yaklaşık 200 bindi. Bugün bu rakam 2,6 milyonun üzerindedir.

Yarım asır önce, Türkiye’deki ücretli ve maaşlı işçilerin toplam sayısı işgücünün yüzde 30’undan azdı. Bugün bu oran yüzde 70’in üzerindedir. İşçi sınıfı, imalat, metalurji, inşaat, havacılık, kimya ve tarım gibi ekonominin kilit sektörlerinde önemli bir konuma sahiptir.

Türkiye’nin ekonomik ve demografik dönüşümü, Uluslararası Komite’nin güçlü bir şubesinin oluşması için nesnel temelleri sağlamaktadır. Ne var ki, nesnel faktörler tek başına siyasi süreçlerin sonucunu belirlemez. Öznel faktör, yani Marksist devrimcilerin engel ve zorluklara karşı ilkeler uğruna mücadele etme iradesi ve kararlılığı, belirleyici öneme sahiptir.

Siz sevgili yoldaşlar, Sosyalist Eşitlik Partisi’nin temellerini atan ısrarlı ve ilkeli çalışmalarla, bu gerekli irade ve kararlılığın var olduğunu gösterdiniz. Türkiye’de ilk kez bir Troçkist, yani gerçekten devrimci Marksist bir parti kuruyorsunuz.

Bununla birlikte, Türkiye’de daha önce Dördüncü Enternasyonal’in bir şubesi hiç var olmamış olsa da Bolşevik Devrimi’nin ve Lev Troçki’nin devrimci kişiliğinin siyasi mirası, ülkenin tarihinde derin kökler salmıştır.

Birincisi, Rusya’daki proleter devriminin, Türkiye’de Britanya ve Fransa emperyalizmine karşı bağımsızlık hareketinin zaferinde belirleyici faktör olduğu yadsınamaz bir tarihsel gerçektir. Bu tarihsel bağlantı, Türk ulusal burjuvazisinin daha sonraki hainlikleri ile ortadan kalkmamıştır.

İkincisi, Troçki’nin Büyükada’da (Prinkipo) geçirdiği dört yıllık sürgün hayatı, büyük bir tarihsel öneme sahiptir ve Türkiye’nin entelektüel yaşamında silinmez bir iz bırakmıştır. Troçki’nin 1929-1933 yılları arasında yazdığı otobiyografisi Hayatım, Rus Devrimi’nin Tarihi ve Alman işçi sınıfını faşizme karşı seferber etme çabaları, dünya tarihinin siyasi yazınında başyapıtlar olarak bilinmektedir.

Sosyalist Eşitlik Grubu’nun 2023 ve 2024 yıllarında Büyükada’da düzenlediği anma toplantılarının da gösterdiği üzere, Troçki’ye verilen sığınma, işçi sınıfı ve demokrat aydınların en iyi unsurları için bir gurur kaynağı olmaya devam etmektedir.

Sosyalist Eşitlik Partisi, Türkiye’de yeni bir parti olmakla birlikte, bir tarih partisidir. Marksizm uğruna küresel ölçekte verilen mücadelenin tüm içeriği, Türkiye’deki Sosyalist Eşitlik Partisi’nin programında ve çalışmalarında mevcuttur. Partilerimiz, Sosyalist Devrimin Dünya Partisi’nin şubeleridir. Kolektif çalışmalarımız, Troçki’nin açıkladığı şu temel teorik ve politik öncüle dayanmaktadır: “Proletaryanın devrimci partisi, kendini ancak, kapitalizmin en yüksek derecede gelişme ve çökme çağı olan mevcut çağın karakterine uygun olan bir uluslararası programa dayandırabilir.”*

Troçki’nin neredeyse bir asır önce, ulusalcı Stalinist “tek ülkede sosyalizm” programına karşı çarpıcı eleştirisinde yazdığı bu satırlardaki ilke, yani işçi devriminin stratejisinin temeli olan sosyalist enternasyonalizm ilkesi, dünya ekonomisinin ve küresel üretim ağlarının muazzam büyümesinin bir sonucu olarak, kat kat güçlenmiştir.

Marksizmin ve Troçkizmin tüm muhalifleri, saldırılarını sosyalist enternasyonalizm ilkesinin ve işçi sınıfının devrimci rolünün merkezi önemine olan ısrarımıza yöneltiyorlar. Kürt milliyetçisi lider Abdullah Öcalan’ın, Türk devletine teslimiyetini meşrulaştırma sürecinde, hapishane yazılarında, Marksizmin sözde başarısızlığının “proletarya ve enternasyonalizme aşırı vurgu yapmasından” kaynaklandığını iddia etmesi dikkat çekicidir. Öcalan’ın Marksizme yönelik eleştirisi ile yaklaşık 20 yıl önce Cliff Slaughter’ın İşçiler Birliği’nin [ABD’deki Sosyalist Eşitlik Partisi’nin öncülü] işçi sınıfının siyasi bağımsızlığına “aşırı vurgu” yaptığına yönelik saldırısı arasındaki örtüşme çarpıcıdır.

Stalinizm, sosyal demokrasi, burjuva milliyetçiliği, Pabloculuk, anarşizm, küçük burjuva radikalizminin sayısız biçimi ve sahte sol “kimlik siyaseti” gibi anti-Marksizmin her biçimi, itibarını yitirmiştir.

Devrim ve karşıdevrimlerin iniş çıkışlarını kapsayan bir asırlık tarihsel deneyim, sürekli devrim teorisini haklı çıkarmıştır. Sadece Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’ne bağlı partiler, bu çağın zorlu görevlerine denk düşen bir programa dayanarak mücadele etmektedir.

Türkiye’de Sosyalist Eşitlik Partisi’nin Kuruluş Kongresi, Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin çalışmalarını muazzam güçlendirmektedir.

Sizler, dünya sosyalist devriminin zaferi uğruna mücadelede güçlü bir yeni cephe açtınız.

Yaşasın Halil Çelik yoldaşın anısı!

Yaşasın Sosyalist Eşitlik Partisi!

Yaşasın Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi!

Dünya sosyalist devriminin zaferi için ileri!

Sosyalist Eşitlik Partisi (ABD) adına

David North

14 Haziran 2025

Dipnot

* Lev Troçki, Lenin’den Sonra Üçüncü Enternasyonal (İstanbul: Tarih Bilinci Yayınları, 2000), ss. 9-10. Çeviren: Ufuk Demirsoy.